Butlonos zwyczajny, butlonos, delfin butelkonosy, delfin butlonosy, afalina (Tursiops truncatus) – gatunek ssaka z rodziny delfinowatych (Delphinidae) należy do najczęściej występujących i najszerzej rozprzestrzenionych gatunków delfinów.
Dz
DzienneNo
NocneNocny tryb życia – pojęcie określające zachowanie zwierząt, które śpią w ciągu dnia, zaś okresem ich największej aktywności jest noc. P...
Mi
MięsożerneRy
RybożerneWo
WodnePr
PrzedspołeczneZw
Zwierzęta drapieżneDrapieżnictwo – bywa definiowane jako sposób odżywiania się organizmów, polegający na wykorzystaniu jako pokarm ciała innego zwierzęcia i w ...
Ko
KosmopolityczneGatunek kosmopolityczny – gatunek o bardzo szerokim zasięgu geograficznym, obejmującym wiele stref klimatycznych i stref ekologicznych. Wiele gat...
Pł
PławnyŻy
ŻyworodneŻyworodność, żyworództwo, wiwiparia – rodzaj reprodukcji polegający na tym, że komórki jajowe zapładniane są w obrębie dróg rodnych sami...
Po
PoligamiaZw
Zwierzęta z hierarchią dominacjiHierarchia społeczna, hierarchia dominacyjna – społeczna przewaga pojedynczych osobników nad innymi, oparta na dominacji socjalna struktura grupy ...
Wy
Wysoce towarzyskieCz
Częściowy migrantC
zacznij od...In
Inteligentne zwierzętaButlonosy to duże delfiny. Ich skóra jest szara, po stronie grzbietowej ciemniejsza, po brzusznej biała. Delfiny żyjące w cieplejszych, przejrzystszych wodach są ciemniejsze, prawie czarne.
Walenie te charakteryzują się obecnością dzioba, żuchwa jest dalej wysunięta, niż górna szczęka. Płetwa grzbietowa jest łagodnie zakrzywiona do tyłu. Najbliższe butlonosom pod względem wyglądu są delfiny Stenella.
Osobniki tego gatunku nie wykazują dużego dymorfizmu płciowego.
Jak wszystkie delfiny, delfin butlonosy nie ma zmysłu powonienia, ma za to dobry wzrok. Dzięki zdolności akomodacji soczewek może widzieć ostro zarówno w wodzie jak i na powierzchni wody. Ważniejszy od wzroku jest jednak słuch. Butlonos odbiera nie tylko dźwięki w zakresie ludzkiego słuchu, lecz także ultradźwięki. Te ostatnie wykorzystuje do echolokacji. Fale dźwiękowe ogniskowane są w poduszce tłuszczowej (tzw. melon) znajdującej się za czołem. W strefie wody płytkiej delfin często pływa na grzbiecie. Być może w ten sposób zmniejsza zaburzenia w swym systemie echolokacji i może otrzymać lepszy akustyczny obraz otoczenia.
Butlonosy żyją w średniej wielkości grupach, lecz zdarzają się i samotne osobniki. Grupy liczą zazwyczaj około 10 osobników (u wybrzeży) do 25 (na oceanie). Nierzadko jednak grupy łączą się w stada liczące kilkuset członków, np. w tropikalnym obszarze Pacyfiku.
Zaliczają się do najszybszych waleni - osiągają prędkości rzędu 40 km/h. Zanurza się na głębokość do 300 m i wytrzymuje bez oddychania do 15 minut. Na takiej głębokości poluje na ryby denne jak barweny, sumy, węgorze, a także na ośmiornice. Dzięki swej szybkości poza orką nie mają naturalnych wrogów.
W zasięgu jego występowania znajdują się wody tropikalne do umiarkowanych, przybrzeżne do śródlądowych. W Morzu Bałtyckim spotykany bardzo rzadko. W pierwszej połowie sierpnia 2015 roku zaobserwowano parę butlonosów w Zatoce Gdańskiej (ostatni raz widziano je tam w XIX wieku), a w początku 2019 pojedynczego osobnika.