Makak orientalny, lapunder, makak lapunder (Macaca nemestrina) – gatunek ssaka z rodziny koczkodanowatych (Cercopithecidae).
Długość ciała (bez ogona) samic 43,4–57,6 cm, samców 53,2–73,8 cm, długość ogona samic 13–25 cm, samców 16–24 cm; masa ciała samic 5,4–7,6 kg, samców 10–13,6 kg. Ogon cienki i zawsze zakręcony; krótkie bokobrody i mała bródka.
Makak orientalny występuje na obszarze Archipelagu Sundajskiego od depresji Surat Thani—Krabi w półwyspowej części Tajlandii na południowy wschód przez Półwysep Malajski, Sumatrę, Bangka i Borneo; najwyraźniej gatunek rodzimy dla przybrzeżnych wysp Penang (zachodnie wybrzeże Półwyspu Malajskiego), Tioman (wschodnie wybrzeże Półwyspu Malajskiego) i Batam (Archipelag Riau przy południowym krańcu Półwyspu Malajskiego); być może został wprowadzony na inne przybrzeżne wyspy.
Tworzą grupy od 15 do 40 osobników. Prowadzą nadrzewny tryb życia, na ziemię schodzą w przypadku niebezpieczeństwa. Wykonują charakterystyczny powitalny grymas twarzy.
Populacja w 1975 roku liczyła 45 000 osobników; na Borneo gatunek prawie zaniknął. Udomowiany i używany do zrywania orzechów kokosowych w niektórych okolicach. Podgatunek z wyspy Mentawai (Indochiny) chroniony w rezerwacie.