De heilige ibis (Threskiornis aethiopicus) is een soort ibis. In het oude Egypte werd dit dier vereerd als symbool van de god Thoth. Aan dit gebruik dankt deze soort zijn naam. Andere triviale namen zijn: nijlreiger, nijlvogel.
De vogel is 65 tot 89 cm lang, weegt gemiddeld 1530 g en heeft een spanwijdte van 112 tot 124 cm. Het is een overwegend witte vogel met uitzondering van een zwarte nek, zwarte poten, een kale, zwarte kop en zwarte vleugeluiteinden. Beide seksen zien er hetzelfde uit, maar de jonge dieren zijn niet helder wit ("vuilwit").
De heilige ibis komt voor in Sub-Saharisch Afrika, Zuid-Irak en (vroeger) in Egypte. De heilige ibis komt voor in wetlands. Hij eet vis, kikkers, insecten en diverse waterdieren.
Als exoot komt de heilige ibis ook voor in West-Europa. Een grootschalige introductie heeft plaatsgevonden in Frankrijk. Vogelpark Avifauna in Alphen aan den Rijn heeft een grote groep dieren vrij rondvliegen waarbij enkele wilde exemplaren zijn aangesloten die waarschijnlijk van Franse dieren afstammen. Hetzelfde geldt voor de meeste andere groepen heilige ibissen in de Benelux, al komen ook ontsnappingen bij particulieren voor. In Nederland zijn tussen 2005 en 2008 zeven tot twaalf in het wild broedende heilige ibissen aangetroffen.
De heilige ibis nestelt in kolonies in bomen. Het dier legt 2 tot 3 eieren.
De heilige ibis heeft een groot verspreidingsgebied en daardoor alleen al is de kans op de status 'kwetsbaar' (voor uitsterven) gering. De grootte van de wereldpopulatie wordt geschat op 200-450 duizend volwassen vogels en er wordt verondersteld dat dit aantal stabiel is. Om deze redenen staat deze ibis als niet bedreigd op de Rode Lijst van de IUCN.