De naakte molrat (Heterocephalus glaber) is een knaagdier uit de familie Bathyergidae. Het is de enige soort van de onderfamilie Heterocephalinae. Hij is waarschijnlijk niet heel erg verwant aan de andere Bathyergidae. Hij komt voor in Kenia, Ethiopië en Somalië.
Na
NachtelijkDa
DagdierenPl
Plantenetende dierenEen herbivoor, fytofaag of planteneter is een organisme dat zich uitsluitend met plantaardig voedsel voedt. Dit in tegenstelling tot carnivoren, di...
Te
TerrestrischeAl
Altrische dierenFo
Fossoriale dierenHo
Holbewonende dierenEen graafgang is een holte of een tunnel die een dier in de grond heeft gegraven als tijdelijk verblijf, als schuilplaats of als bijproduct van ond...
Le
LevendbarendViviparie of vivipariteit betekent letterlijk levendbarendheid: het verschijnsel dat de juvenielen van een levend wezen direct uit het moederorgani...
Po
PolyandrieSo
Sociale dierenKo
KoloniaalEen kolonie is in de biologie een groep van organismen die tot dezelfde soort behoren en die bij elkaar wonen. Het dicht bij elkaar leven biedt ver...
Do
Dominantie hiërarchieGe
Geen migrantN
begint metGr
Griezelige dierenNaakte molratten hebben een cilindrisch gevormd lichaam dat 14 tot 18 centimeter lang is. Het gewicht is ongeveer 30 tot 50 gram. De poten van het dier zijn kort en slank. Het lichaam lijkt bijna geheel haarloos op enkele tastharen (vibrissae) na. Door het ontbreken van beharing is het voor parasieten moeilijk om zich op het lichaam te nestelen. De huid ligt los en in plooien rond het lichaam, waarbij de rug donkerder gekleurd is dan de buik. De donkere kleur op de rug dient als camouflage wanneer zij zich ’s nachts naar buiten begeven.
De ruime, geplooide huid beschermt de organen wanneer de dieren zich door de zeer smalle gangen dringen. Daarnaast bevordert de ruime huid de beweging in het gangenstelsel, waar de dieren zich net zo snel achterwaarts als voorwaarts kunnen verplaatsen. Daarnaast zitten er tastharen aan de voor- en achterpoten, de oogleden en rond de mond. De vibrissae (tastharen) bevinden zich voornamelijk in het gezicht waarbij de snorharen van bijna twee centimeter de langste zijn.De kop van de dieren is conisch met een afgeplatte neus. De ogen zijn erg klein en met een dik ooglid afgedekt, zodat er maar een kijkspleetje over blijft. Hun visuele waarnemingsvermogen is erg klein. Ook de oorgaten zijn erg klein en de dieren hebben geen oorschelpen. De neusgaten liggen dicht bij elkaar in een hoefijzervormig gebied, boven de knaagtanden en zijn door een huidplooi afgedekt.
Als verdere kenmerken heeft het dier opvallend grote knaagtanden, die het kan gebruiken om te graven. Hiervoor hebben de dieren zeer sterke kaakspieren die bepalend zijn voor de vorm van de kop en ongeveer 25% van de totale spiermassa innemen. Met de grote knaagtanden kunnen de dieren door de harde woestijngrond graven. Hierbij wordt de mondholte door huidplooien afgesloten, zodat er geen aarde in de mond kan binnendringen. De tanden slijten hierdoor aan de uiteinden, maar worden tevens geslepen. Die knaagtanden groeien gedurende hun hele leven. Bijzonder is het dat de naakte molrat de knaagtanden onafhankelijk van elkaar kan bewegen.
Naakte molratten eten knollen en wortels die onder de grond groeien. Zij gaan hier trouwens heel spaarzaam mee om: ze eten enkele stukken weg en bedekken de wortel weer met zand, zodat de plant doorleeft en ze een continu voedselaanbod hebben. Zo hoeft de kolonie niet te verhuizen wegens voedselgebrek.De molratten doen hun behoefte in een toiletkamer. Als die vol is, wordt de toiletkamer dichtgemaakt en wordt er weer een nieuwe gegraven. De molratten doen hun behoefte niet boven de grond en vermijden hiermee dat roofdieren merken waar ze zitten.
