Deze gaai is gemiddeld 30 cm lang. Het is een roetkleurige, grijze vogel met een nogal korte stevig snavel. De kop is donkerder dan de rest van het lijf. De vogel lijkt qua gedrag sterk op de Canadese taigagaai.
Deze soort is endemisch in Sichuan, het westelijke deel van Midden-China. Het leefgebied bestaat uit droge naaldbossen met ondergroei van rododendronsoorten in het hooggebergte, 3000 tot 4270 m boven zeeniveau.
De roetgaai heeft een beperkt en versnipperd verspreidingsgebied en daardoor is hij kwetsbaar voor uitsterven. De grootte van de wereldpopulatie werd in 2016 geschat op 3.500 tot 15.000 individuen. De vogelsoort gaat in aantal achteruit door ontbossing en mogelijk ook door klimaatverandering.
