Tarczówka marmurkowata
Królestwo
Gromada
Klasa
Rząd
Rodzina
Rodzaj
GATUNEK
Halyomorpha halys

Tarczówka marmurkowata (Halyomorpha halys) – gatunek pluskwiaka z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny tarczówkowatych. Fitofag żerujący na ponad 175 gatunkach roślin. Rodzimy dla Azji Wschodniej, jednak zawleczony m.in. do Ameryki Północnej i Europy, gdzie stał się gatunkiem inwazyjnym i groźnym szkodnikiem drzew i krzewów owocowych i ozdobnych oraz warzyw i kukurydzy.

Dystrybucja

Geografia

Rodzimy zasięg tego gatunku ogranicza się do Azji Wschodniej, obejmując: Japonię oprócz Hokkaido, Tajwan, Koreę Południową, Koreę Północną, północny Wietnam oraz następujące części Chin: Anhui, Fujian, Guangdong, Hebei, Heilongjiang, Henan, Hubei, Hunan, Jiangsu, Jiangxi, Jilin, Junnan, Kuangsi, Kuejczou, Liaoning, Mongolia Wewnętrzna, Shaanxi, Shanxi, Syczuan, Tybet i Zhejiang.

Pokaż więcej

Owad ten został jednak zawleczony do nearktycznej Ameryki Północnej (Kanada, Stany Zjednoczone), Ameryki Południowej (Chile), na Zakaukazie (Gruzja) oraz do Europy, stając się na wielu nowych terenach gatunkiem inwazyjnym. W Ameryce pierwszy raz odnotowano go w Pensylwanii w 2001, ale przypuszczalnie pojawił się tam jesienią 1996.

W Europie gatunek ten stwierdzony został dotychczas w Hiszpanii, Francji, Niemczech, Szwajcarii, Liechtensteinie, Austrii, Włoszech, na Węgrzech, Słowacji, w Rosji, Rumunii, Słowenii, Serbii i Grecji. Dwa jego pierwsze odnotowania w Europie to Liechtenstein w 2004 i Szwajcaria w 2007. W Polsce pierwszy okaz znaleziono w 2018r. w miejscowości Dobczyce w Beskidzie Zachodnim. Kolejne dwa stwierdzenia zostały odnotowane w 2019r. w miejscowościach Cieszyn-Boguszowice oraz Warszawa-Wierzbno.

Pokaż mniej

Nawyki i styl życia

Jaja składane są w klastrach liczących 20–30 sztuk na spodzie liści. Stadiów larwalnych (nimfalnych) jest pięć, przy czym pierwsze zwykle nie oddala się od miejsca złożenia jaj. Liczba pokoleń wydawanych w ciągu roku jest różna w zależności od regionu – w środkowoatlantyckiej części Stanów Zjednoczonych jest ich dwa, a w południowych Chinach nawet pięć.

Pokaż więcej

Zaniepokojone osobniki wydzielają z gruczołów zapachowych zatułowia nieprzyjemną woń.

Owad ten jest wybitnie polifagicznym fitofagiem ssącym. W samych Stanach Zjednoczonych stwierdzono jego żerowanie na ponad 175 gatunkach roślin z różnych rodzin. Atakowanymi organami są liście, łodygi, kwiaty, owoce, a w przypadku kukurydzy kolby. Najintensywniejsze żerowanie w warunkach europejskich ma miejsce od połowy lipca do połowy września.

Do parazytoidów jaj tej tarczówki należą błonkoskrzydłe: Telenomus i Trissolocus z rodziny Scelionidae, Ooencyrtus z rodziny suskowatych, Anastatus z rodziny Eupelmidae. Z kolei parazytoidem form dorosłych jest muchówka Trichopoda pennipes z rodziny rączycowatych.

Pokaż mniej
Styl życia

Dieta i odżywianie

Populacja

Relationship with Humans

Inwazyjny szkodnik (agrofag) o dużym znaczeniu gospodarczym. Do atakowanych przez niego roślin należą liczne drzewa i krzewy owocowe i ozdobne oraz warzywa, w tym: abelia, bakłażan, borówka, brzoskwinia, budleja Davida, burak liściowy, cyprys, czereśnia, fasola zwykła, grusza pospolita, jabłoń domowa, jesion, ketmia, klon, kryptomeria, kukurydza zwyczajna, leszczyna, malina właściwa, morela, morwa, ogórek, papryka roczna, pomidor zwyczajny, paulownia omszona, róża pomarszczona, śliwa, wiciokrzew, winorośl, wierzba. Mniejsze szkody wyrządzać może też na dyniowatych i kapustowatych.

Bibliografia

1. Tarczówka marmurkowata artykuł w Wikipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/Tarcz%C3%B3wka_marmurkowata

Więcej fascynujących zwierząt do poznania