Wiewióra kremowa (Ratufa affinis) – gatunek gryzonia z rodziny wiewiórkowatych, występujący w Azji Południowo-Wschodniej.
Dz
DzienneWs
WszystkożerneWszystkożerność – sposób odżywiania się polegający na braku specjalizacji pokarmowej i – w konsekwencji – odżywianiu się różnorodnym pok...
Na
NadrzewneLą
LądoweŻyworodność, żyworództwo, wiwiparia – rodzaj reprodukcji polegający na tym, że komórki jajowe zapładniane są w obrębie dróg rodnych sami...
Sa
SamotneC
zacznij od...Jest to duży gryzoń, o masie ciała od 929 do 1575 g i długości ciała (bez ogona) od 322 do 350 mm. Ogon jest dłuższy niż reszta ciała, ma od 373 do 438 mm. Ubarwienie ciała jest zmienne zależnie od miejsca występowania. W ogólności grzbiet wiewióry jest pomarańczowy do brązowego, a spód ciała kremowy do brązowego. Ogon jest czarny, policzki białe, a wąs czarny. Osobniki z Borneo i północy zasięgu są przeważnie ciemniejsze niż te z południa.
Wiewióra kremowa występuje na Półwyspie Malajskim, Borneo i Sumatrze, oraz na mniejszych wyspach w ich pobliżu. Jej zasięg obejmuje terytoria Tajlandii, Malezji, Singapuru, Brunei i Indonezji. Informacje o występowaniu w Wietnamie są uznawane za wątpliwe.
Wiewióra kremowa prowadzi nadrzewny tryb życia, na ziemię schodzi tylko pokonując zbyt duże odstępy między drzewami, lub uciekając przed drapieżnikami. Żyje w wilgotnych lasach równikowych, toleruje też lasy wtórne i plantacje.
Wiewióry kremowe żyją samotnie, łączą się w pary tylko w związku z rozrodem. Są aktywne w ciągu dnia, po świcie i przed zmrokiem. Samce i samice znaczą terytorium obdrapując gałęzie i zrywając korę, a następnie oznaczając zwykle niewielką ilością moczu; samice w rui informują o tym samców większą ilością moczu. Gryzonie te porozumiewają się wydając różnorodne dźwięki i nawoływania, związane m.in. z własnością terytorium i godami.
Wiewióry kremowe jedzą głównie części roślin, takie jak liście, owoce, gałązki i nasiona, które znajdują w koronach drzew. Owoce jedzą tylko wtedy, gdy brakuje innego pokarmu. Zjadają także owady. Pożywiając się, wiewióry używają kończyn przednich i opuszczają ogon, aby służył jako przeciwwaga.
Gryzonie te padają ofiarą różnych drapieżników: kotów, węży, a przede wszystkim ptaków drapieżnych takich jak wężojad czubaty (Spilornis cheela). Ludzie polują na nie dla mięsa, z użyciem strzelb i dmuchawek. Zagrożone zwierzęta jeżą sierść i uciekają, wydając głośne dźwięki.
Niewiele wiadomo na temat zachowań wiewiór kremowych związanych z rozrodem. Przypuszcza się, że rozmnażają się przez cały rok, choć wydają na świat tylko dwa mioty rocznie. W budowę dużego, okrągłego gniazda zaangażowane są gryzonie obu płci. Przez analogię z zachowaniami pokrewnej wiewióry czarnej (Ratufa bicolor) sądzi się, że opieką nad młodymi zajmuje się samica.
Wiewióra kremowa jest dość rzadka w Tajlandii i w malezyjskiej prowincji Sarawak, za to w malezyjskiej części Półwyspu Malajskiego jest najczęściej spotykaną wiewiórą, z gęstością populacji dochodzącą do 1,30 ± 0,61 osobników na kilometr kwadratowy. Gęstość populacji jest generalnie niska, na Borneo osiąga 3,61 os./km² w malezyjskiej prowincji Sabah i 5,81 os./km² w prowincji Sarawak. Podejrzewa się, że jest to związane z rywalizacją o pokarm z innymi nadrzewnymi zwierzętami, szczególnie naczelnymi. Wiewiórze kremowej zagraża utrata środowiska i polowania, prawdopodobnie jest wrażliwa nawet na ograniczoną wycinkę drzew. Ocenia się, że jej liczebność maleje. Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody uznaje wiewiórę kremową za gatunek bliski zagrożenia (NT, ang. near threatened).