Bawolec krowi, bawolec, antylopa krowia (Alcelaphus buselaphus) – gatunek dużego ssaka z rodziny wołowatych.
Bawolec krowi należy do największych przedstawicieli podrodziny Alcelaphinae. Osiąga długość ciała od 150-245 cm i masę 75-200 kg. Długość ogona wynosi 30-70 cm, a wysokość w kłębie od 1,1-1,5 m. Samice są nieznacznie mniejsze od samców. Skóra bawolców pokryta jest długimi do 25 mm włosami, a ich głowa wąska i wydłużona. Ubarwienie, w zależności od podgatunku, od jasno- do szaro-brązowego. Przedstawiciele obojga płci posiadają lirowato, lub łukowato wygięte rogi o długości od 45-70 cm. Dojrzałość płciową osiągają ok. 1 roku życia. Po ciąży trwającej 214-242 dni samica rodzi jedno młode. Bawolce krowie żyją od 11 do 20 lat.
Są zwierzętami społecznymi. Tworzą zorganizowane stada, które mogą się składać z 300 osobników.
Rogi tych zwierząt różnią się nieznacznie w zależności od podgatunku, jednak wszystkie są ciężkie i charakterystycznie wykrzywione. Służą głównie do walk o terytorium oraz do obrony przed drapieżnikami. Powstają bardzo wcześnie i występują u obu płci. Zwierzęta te mają bardzo umięśnione odnóża. W przypadku ucieczki potrafią rozpędzić się do 80 km/h.
Pierwotnie Afryka Środkowa i Południowa. Zasięg występowania bawolca został drastycznie ograniczony na skutek polowań, niszczenia siedlisk i wypierania przez rolnictwo (hodowla zwierząt). Obecnie spotykany jest wyłącznie w Botswanie, Namibii, Etiopii, Ugandzie, Tanzanii i Kenii. Zasiedla suche sawanny, otwarte równiny i zalesione łąki, często przenosząc się do bardziej suchych miejsc po opadach deszczu. Są lepiej przystosowane do obszarów zalesionych niż inne gatunki Alcelaphini i często można je spotkać na obrzeżach lasów. Odnotowano je na wysokości do 4000 m na górze Kenia. Znane są przypadki wędrówek po dużych obszarach, samice przemierzają terytoria o wielkości ponad 1000 km², a samce 200 km². Samice w Parku Narodowym Nairobi (Kenia) mają indywidualne rewiry obejmujące od 3,7 do 5,5 km², które nie są ściśle związane z żadną grupą samic. Przeciętne rewiry samic są na tyle duże, że obejmują od 20 do 30 terytoriów samców.
Bawolce krowie są zwierzętami tworzącymi duże stada osiągające nawet do 300 osobników. Samica w ciągu jednej ciąży wydaje na świat jedno młode. Okres godowy jest zależny od miejsca występowania danego osobnika. Ciąża trwa od 214 do 242 dni. Młode niezależnie od płci zostaje z matką do 3 lat od urodzenia lecz najczęściej odłącza się od niej znacznie wcześniej. Młode samce dołączają do dorosłych samców by pilnować terytorium. Samice natomiast towarzyszą matce najczęściej do momentu, aż same będą w stanie wydać potomstwo. Samce Alcelaphus buselaphus bywają bardzo agresywne, zwłaszcza kiedy dochodzi do wejścia innego samca na ich terytorium. Odbywają się wtedy walki na rogi. Podobne zachowanie dostrzeżono u samic, dotyczyło jednak ono obrony własnego potomstwa.
Bawolce krowie są zwierzętami roślinożernymi. Ich głównym pożywieniem są trawy, przy czym są one różne w zależności od pory roku. W ciągu pory deszczowej głównym składnikiem ich pożywienia są trawy Andropogon, w mniejszym stopniu trawy Hyparrhenia i rośliny strączkowe. W czasie pory suchej, kiedy pożywienia jest mniej, są zdolne do jedzenia roślinności suchej i starzejącej się.
W 1996 Alcelaphus buselaphus został wpisany do Czerwonej Księgi IUCN w kategorii LC (najmniejszej troski). Bawolce krowie wymarły w Algierii, Egipcie, Lesotho, Libii, Maroku, Somalii i Tunezji.
