Górniczek zwyczajny, górniczek (Eremophila alpestris) – gatunek małego ptaka z rodziny skowronków (Alaudidae). Zasiedla Eurazję i Amerykę Północną, niewielkie izolowane populacje także północno-zachodnią Afrykę (Maroko) i północno-zachodnią Amerykę Południową (Kolumbia). Północne populacje są wędrowne.
W lecie czarno-żółta maska. W szacie godowej maska jasnożółta, na czarnym czole widać dwa czubki; czarne wąsy oraz plama na gardle. Reszta głowy i grzbiet różowobrązowe w delikatne czarne kreski. Spód ciała biały z różowobrązowym nalotem na bokach piersi. Ogon różowobrązowy, czarny po bokach. Zimą rysunek na głowie prawie znika.
Długość ciała wynosi 15–18 cm, a masa ciała 30–45 g.
Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia ponad czterdzieści podgatunków E. alpestris:
Autorzy Handbook of the Birds of the World sugerują zmniejszenie liczby podgatunków do 28. Niektórzy autorzy proponują podział tego taksonu na kilka gatunków.
W Polsce górniczek zwyczajny regularnie pojawia się na przelotach oraz zimuje: na zachodzie średnio licznie, na wschodzie rzadko i bardzo nielicznie.
Ptak ten zamieszkuje przede wszystkim tundrę i strefy alpejskie w górach. Występuje najdalej na północ ze wszystkich skowronków.
W pierwszym lęgu 2–5 jaj, w lęgu powtórzonym 2 lub 3. Lęgi od maja do lipca.
Wysiadywanie trwa 11–12 dni. Pisklęta pozostają w gnieździe 10–12 dni, a zdolność lotu uzyskują, mając 16–18 dni.
W sezonie lęgowym żywi się bezkręgowcami (zwłaszcza owadami i ich larwami), zimą materiałem roślinnym (nasionami). Pisklęta są karmione niemal wyłącznie bezkręgowcami, w tym także pierścienicami.
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje górniczka zwyczajnego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Organizacja Partners in Flight w 2017 roku szacowała liczebność światowej populacji na około 140 milionów dorosłych osobników. Globalny trend liczebności populacji uznawany jest za spadkowy, choć według szacunków BirdLife International populacja europejska jest stabilna.
W Polsce jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.