Srebrnodziobek indyjski (Euodice malabarica) – gatunek małego ptaka z rodziny astryldowatych (Estrildidae), podrodziny mniszek (Lonchurinae). Występuje w południowej Azji i na Półwyspie Arabskim. Niezagrożony wyginięciem.
Długość ciała wynosi 109 do 116 mm; z tego 9,5–12 mm przypada na dziób, zaś około 48 mm na ogon. Skok mierzy 10–11 mm długości, natomiast skrzydło 52–54 mm. Masa ciała w przedziale 10–14 g.
U dorosłego samca wierzch ciała jasnobrązowy z ciemniejszą głową, którą wyróżnia niejednorodny wygląd upierzenia – nasady piór są czarniawe. Widoczna brew barwy od białej po płową. Kuper i pokrywy nadogonowe przybierają barwę białą, przy czym na tych drugich występują czarne krawędzie chorągiewek zewnętrznych. Pióra na granicy kupra i pokryw nadogonowych posiadają brązowe prążki. Sterówki czarne, na środkowej parze na zewnętrznych chorągiewkach w połowie długości widoczny rudy obszar. Pokrywy skrzydłowe i wewnętrzne lotki II rzędu brązowe. Skrzydełko, pokrywy lotek I rzędu oraz lotki I rzędu czarne. Kantarek, boki głowy, pokrywy uszne białe. Spód ciała biały z żółtawym odcieniem (według oryginalnego opisu „izabelowatym”). Boki szyi i ciała płowożółte; na bokach prążki. Tęczówka brązowa, dziób łupkowoniebieski po jasnoszary; kolor nóg waha się od winnego po jasnoszarobrązowy.
Samicę wyróżnia mniej wyrazista brew oraz prążki po bokach ciała. Różnice są widoczne, gdy ptaki są w parze (samiec z samicą), jednak rozpoznanie płci pojedynczego ptaka jest trudne.
Zasięg występowania srebrnodziobka indyjskiego obejmuje wschodnią Arabię Saudyjską, Zjednoczone Emiraty Arabskie, wschodni Oman i południowy Iran na wschód po Nepal, Bangladesz i Cejlon; zasiedla także Izrael, Jordanię, skrajnie północno-wschodni Egipt (Synaj) oraz północno-zachodni Półwysep Arabski – pochodzenie ptaków z tego obszaru nie jasne, możliwe wprowadzenie przez człowieka. Do tego E. malabarica introdukowano na Hawaje, Portoryko oraz Wyspy Dziewicze Stanów Zjednoczonych (Saint Croix).
Środowisko życia stanowią otwarte półpustynne obszary, w tym zakrzewienia, świetliste, suche lasy, obszary rolnicze, również miasta i wsie.
Hugh Whistler (1928) opisał srebrnodziobka indyjskiego jako jednego z najnudniejszych indyjskich ptaków – „nie ma u niego migracji, zmian w upierzeniu, interesujących zachowań ” (it has no migrations, no changes of plumage, no habits of interests ). E. malabarica to wysoce społeczny gatunek. Występuje wspólny odpoczynek (clumping, połączony z bliskością poszczególnych osobników) oraz wzajemne czyszczenie piór. Poza sezonem lęgowym ptaki śpią po kilka w gnieździe. Głos kontaktowy to zwarte, głośne czrip! lub czrep! – podobne u obu płci, lecz u samicy ton wyżej (według Robina Restalla głosy brzmią niemal identycznie). Głos kontaktowy w locie stanowi głośne, wysokie i powtarzane czirrup!. Do głosów alarmowych zalicza się miękkie czek lub ostrzejsze cz łit, a także podekscytowane trititit. W trakcie interakcji społecznej srebrnodziobek indyjski odzywa się głosem opisywanym dwojako: według Gallaghera i Woodcocka jest to seesip seesip, zaś Restall podaje, że jest to tsheep tsheep. Pieśń opisywana jako miękki tryl.
E. malabarica żywi się opadłymi nasionami, które zbiera z ziemi (w tym roślin z rodziny ciborowatych, Cyperaceae). Obserwowano ptaki jedzące ryż lub proso z upraw, a także mrówki, żuki i inne małe owady. Indyjski ornitolog Salim Ali wzmiankował ptaki jedzące okazjonalnie nektar koralodrzewu (Erythrina).
Rozpoczęcie sezonu lęgowego jest tożsame z początkiem pory deszczowej. W popisy samca wchodzi śpiew w wyprostowanej pozycji, prostowanie się i wracanie do normalnej pozy na zmianę, trzęsienie głową, prezentacja materiału gniazdowego (źdźbła trawy). Przed przystąpieniem do kopulacji samiec upuszcza materiał gniazdowy, kręci się na boki i kłania się.
Gniazdo zależnie od położenia przybiera różny kształt, od sferycznego po jajowaty. Za konstruowanie w większości odpowiada samica, samiec przynosi materiał na gniazdo – źdźbła traw na zewnętrzną warstwę oraz delikatne źdźbła, włókna roślinne i pióra na wyściółkę. Gniazda znajdywano w ciernistych krzewach, na drzewach do 3 m nad ziemią, w dziurach i pośród patyków w gniazdach ptaków szponiastych. Na Sri Lance często ptak umieszcza gniazdo na pandanie; w Pakistanie natomiast nierzadko buduje je w nagim, ciernistym krzewie, przez co jest dobrze widoczne. Prawdopodobnie najchętniej srebrnodziobki indyjskie wybierają stare gniazdo wikłaczy. W Pakistanie obserwowano ptaki odwiedzające zajęte gniazda wikłaczy złotogłowych (Ploceus philippinus) oraz kreskowanych (P. manyar), szukając gniazda do przejęcia.
Zniesienie liczy 3 do 8 białych jaj. Eugene W. Oates podaje wymiary jaja około 15 na 12 mm. Jedno z doniesień mówi o gniazdach z 22 i 25 jajami w środku, inne zaś o parze wspólnie budującej i zajmującej gniazdo. Młode po wykluciu są czarne. Nie odzywają się, póki rodzic nie przybędzie do gniazda. Po 19 dniach są w pełni opierzone, a po kolejnym tygodniu zdolne do samodzielnego szukania pożywienia. Srebrnodziobki indyjskie wyprowadzają do 4 lęgów w ciągu sezonu.
Przez IUCN gatunek klasyfikowany jest jako najmniejszej troski (LC, Least Concern). Jego zasięg występowania liczy, według szacunków BirdLife International, 3,31 mln km². Trend populacji ocenia się jako stabilny. Ptak nie jest brany pod uwagę jako „trigger species” przy wyznaczaniu ostoi ptaków IBA.
