Owocożer mariański
Królestwo
Gromada
Klasa
Rodzina
Rodzaj
GATUNEK
Ptilinopus roseicapilla

Owocożer mariański (Ptilinopus roseicapilla) – gatunek ptaka z podrodziny treronów w rodzinie gołębiowatych (Columbidae). Występuje endemicznie na Marianach Północnych (do niedawna także na wyspie Guam). Jest bliski zagrożenia. Nie wyróżnia się podgatunków.

Wygląd

Długość ciała samca: 23,5–24 cm, samicy: ok. 22 cm. Skrzydło samca: 12,3–12,6 cm, samicy: 12,6 cm. Ogon: 6,7–7,9 cm. Dziób: 1,3 cm. Skok: 2,1–2,2 cm. Masa ciała: 92 g.

Pokaż więcej

Czubek głowy o barwie fioletowo-różowej, reszta głowy i pierś srebrnoszare. Górne partie ciała zielonkawe, brzuch i pokrywy podogonowe rdzawopomarańczowe. Woskówka częściowo pokryta piórami. Okolica łopatkowa, pokrywy średnie drugiego rzędu i górna część grzbietu ciemnooliwkowe. Kark i szyja oliwkowe z odcieniem szarości. Pióra na szyi mocno rozwidlające się, o zielonej barwie, z szerokimi, szarymi brzegami. Dolna część piersi z ciemnoniebieską plamką na środku. Tylne barkówki z niebieskimi środkami, pokrywy skrzydłowe zielononiebieskie, z oliwkowymi lub matowożółtymi końcówkami. Lotki trzeciego rzędu ciemne, z delikatnym niebieskim połyskiem, krótsze pióra zakończone szeroką oliwkową obwódką, dłuższe węższym cytrynowym brzegiem. Lotki pierwszego i drugiego rzędu prawie czarne, z ciemnozielonymi końcówkami i dobrze widocznymi, bladożółtymi frędzelkami. Spodnia część skrzydła ciemnopopielata z jasnymi, oliwkowymi brzegami. Dziób ciemnozielony, nogi ciemnoczerwone i opierzone na żółtawo mniej więcej do połowy długości. Brak wyraźnego dymorfizmu płciowego, ale samica owocożera mariańskiego zazwyczaj jest bardziej płowa.

Młode osobniki są prawie w całości zielone, fioletowa łatka widoczna tylko na czole lub wcale. Pokrywy skrzydłowe, lotki drugo- i trzeciorzędowe z bardziej widocznymi żółtymi zakończeniami.

Pokaż mniej

Dystrybucja

Geografia

Strefy biogeograficzne

Cztery wyspy Marianów Północnych: Saipan, Tinian, Rota i Aguijan. Do niedawna występował także na Guamie, gdzie wyginął; obecnie zalatują tam co kilka lat pojedyncze osobniki, prawdopodobnie z wyspy Rota.

Pokaż więcej

Tereny leśne, zakrzewienia; na Guamie zamieszkiwał także namorzyny.

Pokaż mniej

Nawyki i styl życia

Na ogół nie tworzy spójnych stad, spotykane są pojedynczo lub w parach. Większe grupy tych ptaków można spotkać na owocujących drzewach. Raczej unika siedzib ludzkich i w przypadku podejrzenia, że może zostać zauważony, zamiera w bezruchu. Staje się jeszcze bardziej ostrożny na terenach, gdzie jest gatunkiem odławianym, jednak stosunkowo łatwo można się do niego zbliżyć, gdy poszukuje pożywienia na ziemi w dużej grupie. Często zauważany podczas lotu niewiele powyżej szczytów drzew.

Pokaż więcej

Głos: rozwlekłe, przenikliwe, zawodzące cooo, cooo, cooo, cooo-cut-cucucucucu-coo-coo-coo-coo-coo-coo-coo. Opisywany jako wznoszący się i opadający w tonacji oraz głośności.

Pokaż mniej
Styl życia
Zachowanie sezonowe
Zew ptaka

Dieta i odżywianie

Spożywa przede wszystkim owoce, m.in. następujących rodzajów i gatunków: Triphasia, Guettarda, Scaevola, Ficus, Cestrum i Premna obtusifolia oraz Momordica charantia. Poszukuje pożywienia w zakrzewieniach lub na ziemi.

Nawyki godowe

Owocożer mariański na Guamie prawdopodobnie rozmnażał się przez cały rok, ale nie odnotowano wyprowadzania lęgu w grudniu i lutym. Gniazdo to płaska, nieskomplikowana platforma umiejscowiona od jednego do siedmiu metrów nad ziemią. Samica znosi jedno białe jajo.

Populacja

Liczba ludności

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2022 roku uznaje owocożera mariańskiego za gatunek bliski zagrożenia (NT – Near Treatened), wcześniej, od 2004 miał on status gatunku zagrożonego (EN – Endangered), a od 1994 – gatunku bliskiego zagrożenia (NT – Near Threatened). Liczebność populacji szacuje się na 7,5–12,5 tysięcy dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy. Głównym zagrożeniem dla tego gatunku jest introdukowany wąż mangrowiec brunatny (Boiga irregularis); przyczynił się on już do wyginięcia owocożerów mariańskich na Guamie, a stwierdzony też został na trzech z czterech obecnie zamieszkiwanych przez te ptaki wysp.

Bibliografia

1. Owocożer mariański artykuł w Wikipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/Owoco%C5%BCer_maria%C5%84ski
2. Owocożer mariański Na stronie Redlist IUCN - https://www.iucnredlist.org/species/22691435/93312366
3. Na stronie Xeno-canto - https://xeno-canto.org/394600

Więcej fascynujących zwierząt do poznania