Klarnetnik blady (Myadestes lanaiensis) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny drozdowatych (Turdidae), podrodziny klarnetników. Występował na trzech spośród hawajskich wysp; podgatunki z Oʻahu i Lānaʻi wymarły, trzeci o niejasnym statusie podawany był z Molokaʻi. Gatunek jest klasyfikowany jako krytycznie zagrożony wyginięciem, prawdopodobnie wymarły. Ostatnia pewna obserwacja miała miejsce w 1980. Gatunku nie uznano za wymarły ze względu na miejsce ostatniej obserwacji, bowiem jest nim bardzo trudno dostępny płaskowyż i nie prowadzono w ostatnich latach badań terenowych na jego obszarze.
Długość ciała wynosi 16–18 cm, u jedynego znanego okazu klarnetnika brązowego 19 cm. Dalsze wymiary szczegółowe dotyczą ptaków podgatunku nominatywnego lub M. l. rutha. Długość skrzydła dla 33 osobników: 87–96,5 mm; długość skoku (n=33): 32–36,5 mm; długość dzioba (do piór; n=29) 13–15 mm. Masa ciała jest nieznana.
Dymorfizm płciowy w upierzeniu niemalże nie występował. Czoło, ciemię i kark szarobrązowe, pozostała część wierzchu ciała oliwkowobrązowa. Na środku górnej części płaszcza widoczny szary nalot. Sterówki brązowe, jednak środkowa para sterówek oraz nasady wszystkich sterówek poza zewnętrznymi są oliwkowobrązowe. Zewnętrzna para sterówek jest jasnobrązowa, jej chorągiewki zewnętrznie białawe z płowobrązowym nalotem. Pokrywy skrzydłowe średnie i większe brązowe z oliwkowobrązowymi krawędziami. Skrzydełko ciemnobrązowe. Pokrywy pierwszorzędowe z cienkimi oliwkowobrązowymi krawędziami. Lotki pierwszorzędowe i drugorzędowe są brązowe, wąsko oliwkowobrązowo obrzeżone, lotki III rzędu nieco bardziej jasnobrązowe lub jednolicie oliwkowobrązowe. U nasady lotek II rzędu obecna jest kwadratowa płowopomarańczowa plama. Spód skrzydła srebrzyście biały, barwa ta sięga aż po nasady lotek II rzędu. Przód głowy szary lub szarooliwkowy, delikatnie białawo nakrapiany. Obszar od brody po pierś jest jasnoszary, pierś – jaśniejsza lub bardziej matowa, brzuch i okolice kloaki – kremowobiałe, pokrywy podogonowe – z płowym nalotem. Dziób czarny. Nogi i stopy czarne, podeszwy stóp żółte. Samice były upierzone podobnie do samców, odróżniała je ciemniejsza lub bardziej brązowa głowa oraz mniej szarości na wierzchu ciała. Osobniki młodociane mają część wierzchu ciała pokrytą brązowymi, oliwkowobrązowymi, płowymi i czarniawymi plamami, paskami czy innymi wzorami.
Według Bloxama holotyp klarnetnika brązowego miał oliwkowobrązowy wierzch ciała, krawędzie piór znacznie jaśniejsze, ogon i skrzydła brązowe, a dziób pokryty szczecinkami u nasady. Ptaki podgatunku M. l. rutha niewiele różnią się od osobników podgatunku nominatywnego. Osiągają nieco większe rozmiary ciała i mają nieco ciemniejszy oliwkowobrązowy wierzch ciała. Gardło i pierś mają bardziej szarą barwę, brzuch i pokrywy podogonowe – jaśniejszą. Dziób przeciętnie był dłuższy i szerszy.
Każdy z podgatunków zamieszkiwał osobną spośród hawajskich wysp, klarnetnik brązowy (M. l. woahensis) – Oʻahu, klarnetnik blady (M. l. lanaiensis) – Lānaʻi, a jedyny być może żyjący jeszcze M. l. rutha – Molokaʻi. Szczątki subfosylne i informacje słowne wskazują też na występowanie gatunku na Maui.
Na Molokaʻi klarnetniki blade na przełomie XIX i XX wieku miały być szczególnie liczne w dolinie Hālawa na wschodnim krańcu wyspy. Ostatnia pewna obserwacja z 1980 miała miejsce na niemalże niedostępnym płaskowyżu Olokuʻi w północno-wschodniej części wyspy, znacznie odizolowanym obszarze. Według BirdLife International zasięg na Molokaʻi obejmował wschodnią połowę wyspy.
Na Oʻahu Bloxam słyszał pieśń klarnetnika brązowego we wschodniej części wyspy podczas podróży przez Nuʻuanu Pali do Honolulu.
BirdLife International wskazuje zasięg podgatunku nominatywnego na Lānaʻi jako interior wyspy. George Munro wspominał, że pieśń klarnetników bladych najczęściej słyszał w północnej i południowej części lasu na Lānaʻi. Występowały też w okolicach Lanai City w centralnej części wyspy, którego rozrost zdaniem Munro odpowiadał za znikanie klarnetników.
Środowiskiem życia klarnetników bladych były górskie lasy deszczowe z niskimi drzewami porośniętymi przez epifity, paprociami drzewiastymi oraz rozwiniętym podszytem. Występowały głównie w lasach powyżej 1000 m n.p.m. Choć zamieszkiwały w szczególności lasy górskie, jeszcze pod koniec pierwszej dekady XIX wieku opisywano gatunek jako pospolity na Moloka‘i i Lānaʻi na obszarze od nizin po góry. O klarnetnikach brązowych wiadomo bardzo niewiele. Bloxam obserwował je na zboczach wzgórza, zwrócił uwagę na ich dźwięczną pieśń. Klarnetniki blade były skrytymi ptakami, przebywały samotnie. Wykazywały kilka zachowań typowych dla hawajskich drozdowatych, między innymi siedzenie w wyprostowanej pozycji i podrygiwanie w razie zaalarmowania lub ekscytacji.
Pożywieniem klarnetników bladych były głównie owoce, poza tym zjadały również owady (zidentyfikowano muchówkę Mimesa z rodziny Crabronidae) i ślimaki. Jedynymi zidentyfikowanymi owocami były te Cheirodendron trigynum (haw. ʻŌlapa). Rothschild wspominał o owocach i nasionach znalezionych w żołądkach. Perkins w żołądku jednego ptaka znalazł niedojrzały owoc o tak dużym rozmiarze, że zapełniał całe wnętrze żołądka i musiał sprawić ptakowi problem podczas przełykania.
Munro od 1913 poszukiwał gniazda klarnetnika bladego na Lānaʻi, jednak bez powodzenia. Na Molokaʻi młodocianego samca pozyskano 25 maja. Według Bryana wówczas większość ptaków była już jednak w szacie ostatecznej. 1 maja znalazł gniazdo bez jaj, jednak jego zdaniem wyglądało na używane i zbudowane niedawno.
W przypadku M. l. rutha znaleziono trzy nieużywane gniazda, jedno z nich opisał już Bryan (przedstawiono je na grafice po prawej). Według Munro gniazda budowane były w najgęstszych częściach podszytu lub w gęstych skupiskach paproci i pnączy. Perkins opisał dwa gniazda na wysokości około 7,5 m nad ziemią i nie wspominał o podszycie (w książce Thrushes wydanej przez Bloomsbury Publishing można odnaleźć informację, jakoby odnalazł 3 gniazda na wysokości 25–30 m nad ziemią; opisał jednak dwa gniazda na wysokości 25 stóp – nie metrów – nad ziemią). Jedno ulokowane było na Myrsine lessertiana (haw. kōlea, co Perkins zapisał jako koolea), drugie na Metrosideros polymorpha. Gniazdo opisane przez Bryana znajdowało się 9 m nad ziemią. Miało około 15 cm średnicy zewnętrznej i 9 cm wysokości. Średnica wewnętrzna wynosiła 9 cm, wysokość – 4 cm. Zewnętrzną warstwę tworzyły gałęzie M. polymorpha (wspomnianego przez autora jako ohia; na tym też drzewie mieściło się gniazdo), wyściółkę – obfite pokłady mchów i delikatnych korzeni, splecione razem tak, że całość przypominała gniazda drozdów. Gniazda opisane przez Perkinsa miały być podobne do gniazd hawajek, jednak większe, zbudowane z suchych liści, gałęzi i korzonków.
IUCN uznaje klarnetnika bladego za gatunek krytycznie zagrożony wyginięciem, być może wymarły (CR(PE), Critically Endangered ), zaś klarnetnika brązowego klasyfikuje osobno jako gatunek wymarły (EX, Extinct). Według ujęcia, w którym klarnetnik brązowy uznawany jest za odrębny gatunek, jedynym być może jeszcze żyjącym taksonem jest M. l. rutha. Podgatunek nominatywny jest wymarły, zaobserwowano jego przedstawiciela po raz ostatni w 1934. Ostatnią obserwację M. l. rutha przeprowadzono latem 1980 na płaskowyżu Oloku'i. Gatunku nie można uznać za wymarły, gdyż wspomniany płaskowyż nie był współcześnie obiektem badań terenowych i być może żyją na nim jeszcze klarnetniki blade.
Mocny spadek liczebności klarnetników bladych prawdopodobnie został wywołany przez wprowadzenie przenoszących choroby komarów i niszczenie środowiska. Do niedawna komary ograniczone były do terenów nizinnych, ale w ostatnim ćwierćwieczu XX wieku wskutek niszczenia izolowanych lasów deszczowych przez świnie poszerzyły swój zasięg. Wyżyny Molokaʻi prawdopodobnie są zbyt małe, by mogły stanowić wolną od chorób ostoję. Poza poszerzaniem zasięgu komarów roznoszących zarodźca malarii Plasmodium relictum świnie uczestniczą w rozprzestrzenianiu się inwazyjnych obcych roślin, konkurencyjnych wobec gatunków rodzimych dla podszytu lasu. Potencjalnym zagrożeniem jest też niszczenie środowiska przez introdukowane na wyspy aksisy czytale (Axis axis).
