Tęczak kalifornijski, Pstrąg kalifornijski
Pstrąg tęczowy, tęczak kalifornijski, pstrąg kalifornijski (Oncorhynchus mykiss), pot. tęczak – gatunek ryby z rodziny łososiowatych (Salmonidae) zaliczany do łososi pacyficznych.
Ubarwienie jest zależne od wieku i miejsca przebywania. Najczęściej srebrne boki, niebieskoszary lub zielonoszary grzbiet, różowa wstęga wzdłuż linii bocznej (której zawdzięcza swoją nazwę) oraz zawsze czarne plamki na bokach i płetwach.
Naturalnie występuje w Ameryce Północnej. Sztucznie rozpowszechniona niemal do wszystkich krajów świata. Do Polski sprowadzona w XIX wieku (1881–1889). Istnieją dwie odmiany: wędrowna, tzw. steelhead (spływająca do morza) i osiadła (shasta). Gatunek po raz pierwszy został opisany na Kamczatce przez Walbauma w 1836 r. jako Salmo mykiss.
W Polsce w niedużych ilościach spotkać go można w każdej niemal rzece oraz w wielu stawach i jeziorach. W Polsce nie zaobserwowano dotychczas stabilnej samorozradzającej się populacji. Ryby pochodzą z zarybień lub uciekają z hodowli.
Pstrągi tęczowe są drapieżnikami. Podstawę ich jadłospisu stanowią owady i ich larwy. Wiosną żywią się jętkami i ważkami, jesienią owadami zaniesionymi pod wodę przez wiatr. Pstrągi zjadają też małe ryby, żaby, kijanki oraz robaki.
Dojrzewa płciowo w 2 lub 3 roku życia. Tarło pstrąga tęczowego odbywa się od grudnia do maja. Ryby wyszukują żwirowate ujścia rzek. Samica wykopuje w odpowiednim miejscu dołek, szybko machając płetwą. Składa do niego ikrę, którą samiec zapładnia. Samiczka ostrożnie zakrywa ikrę drobnymi kamyczkami i piaskiem. Młode pstrągi wykluwają się w różnym czasie, zależnie od temperatury wody. Te, które wylęgną się szybko, mają zawieszony woreczek żółtkowy, z którego czerpią pożywienie w pierwszych dniach życia. Dopóki nie spożytkują całego żółtka, pozostają w pobliżu jamki. W tym okresie nazywają się narybkiem. Tylko niewielka część dożywa dorosłości, większość pada ofiarą większych ryb. Rośnie bardzo szybko, w dobrych warunkach już w 3 roku życia waży około 1 kg.
Pstrąg tęczowy jest cenioną rybą hodowlaną. Jego hodowla w Polsce rozwinęła się szczególnie na terenie Pomorza Gdańskiego, gdzie jest alternatywą dla gospodarki rybackiej Bałtyku. W efekcie 100-letniej tradycji tej hodowli wyhodowano dwa szczepy dostosowane do warunków mikroklimatycznych północnej Polski – obydwa uznawane za populacje lokalne.
