Pardwa mszarna, pardwa (Lagopus lagopus) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny kurowatych (Phasianidae).
Obie płci wyglądają podobnie i pierzą się 3 razy w roku. Koguty odróżnia się po większej czerwonej narośli skórnej nad okiem, tzw. róży – fragment nagiej skóry o czerwonym zabarwieniu pokryty brodawkami. Mają mocny dziób, niewielkie skrzydła i krótkie nogi. Pardwa mszarna podobna jest do pardwy górskiej, ale nieco od niej większa. Wydziela się 2 główne podgatunki:
Zamieszkuje północną Europę, północną i środkową Azję oraz północną część Ameryki Północnej. Granica występowania wciąż przesuwa się ku północy. Występuje licznie w Skandynawii, gdzie jest ptakiem łownym. Podgatunek pardwa szkocka (L. lagopus scotica, niekiedy uznawana za odrębny gatunek Lagopus scotica) zamieszkuje wrzosowiska i torfowiska Szkocji, północnej Anglii i Irlandii (jest tam licznym ptakiem łownym).
Tundra, lasotundra, wrzosowiska o niskiej roślinności i pojedynczych krzewach oraz mszary. Są to zatem nieleśne siedliska powyżej granicy lasu w górach lub otwarte przestrzenie.
Różne części roślin – pąki, jagody, nasiona, latem (w czasie wychowywania młodych) również bezkręgowce.
Lęg zakładany w zagłębieniu w ziemi, podobnie jak u pardwy górskiej. Skąpo wyścielają gniazdo częściami roślin. Otoczone jest krzewami lub trawami. Tworzą monogamiczne pary.
Jeden lęg w roku (w maju lub czerwcu) z 8 do 12 jaj.
Jaja wysiadywane są przez okres 21 dni przez samicę.
Zwykle 6–10 pisklętami opiekują się oboje rodzice. Szybko rosną, tak że już po 1,5 tygodniu zaczynają podlatywać. Młode dojrzewają płciowo w wieku jednego roku.
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje pardwę mszarną za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern) nieprzerwanie od 1988 roku. Liczebność światowej populacji szacunkowo mieści się w przedziale 10–30 milionów dorosłych osobników. Trend liczebności populacji jest spadkowy.
W Polsce ptak ten jest objęty ścisłą ochroną gatunkową.
