Kwiatownik żółtorzytny (Aethopyga boltoni) – gatunek małego ptaka z rodziny nektarników (Nectariniidae). Występuje endemicznie na filipińskiej wyspie Mindanao. Najmniejszej troski.
Kwiatowniki żółtorzytne mierzą przeciętnie 12 cm, masa ciała samca wynosi 4,9–9,2 g; samicy 10,8 cm, 6–8,5 g (szczegółowe wymiary przedstawiono w sekcji poniżej). Dalszy opis dotyczy podgatunku nominatywnego. U dorosłego samca całą głowę, poza brodą i środkiem gardła, porastają pióra łupkowoszare z delikatnym, zielonym nalotem. Pióra na czole wyróżniają delikatne, metaliczne, zielone krawędzie. Górna część grzbietu szara z oleiście zielonym odcieniem. Niższa część grzbietu oliwkowa, kuper cytrynowożółty. Skrzydła brązowoczarne, pokrywy i zewnętrzne chorągiewki lotek II rzędu oliwkowozielone. Pokrywy podskrzydłowe oraz krawędzie zewnętrzne chorągiewek zewnętrznych lotek I i II rzędu białe. Środkową parę sterówek cechuje metalicznie zielona barwa. Pozostałe mają barwę czarnozieloną, z szerokimi, szarymi końcówkami. Od dzioba do klatki piersiowej ciągnie się na spodzie ciała cytrynowożółty pasek. Na górnych krawędziach piersi można dostrzec pomarańczowe plamy (wg autora o barwie aurypigmentu). Pierś pomarańczowa. Tęczówka czerwona, dziób czarny, stopy i pazury czarne, podeszwa stopy żółtawa.
Wymiary szczegółowe w mm (lub g), według podgatunku i płci (w nawiasie kursywą – liczba osobników):
IOC wyróżnia następujące podgatunki:
Środowiskiem życia kwiatowników żółtorzytnych są lasy, zwykle powyżej 1500 m n.p.m., niekiedy niżej – do 1100 m n.p.m.; również lasy omszone i skarłowaciałe. Ptaki te żerują pojedynczo lub w parach, niekiedy dołączają do wielogatunkowych stad; poza tym brak informacji. Okres lęgowy trwa od stycznia do maja, stwierdzono również rozród w lipcu i powiększenie gonad od marca do kwietnia. Po raz pierwszy głos gatunku nagrano w 1995, na górze Apo. Składał się z 1–6 bulgoczących dźwięków piip wydawanych przez ptaki podczas żerowania. Jeśli głos był wydawany seriami, to po 1. następowała krótka przerwa.
Pierwsze doniesienie o odkryciu gniazda pochodzi z 1904, nie zostało jednak opublikowane; prawdopodobnie obserwator spłoszył samicę podczas budowy gniazda. Pozostawała w odległości około 5 m od autora, trzymając w dziobie kawałek mchu. Gniazdo miało wydłużony kształt, liczyło blisko 16 cm długości i 8 szerokości oraz otwór wejściowy o średnicy blisko 3 cm. Składało się z mchu, luźno ze sobą splecionego, z domieszką sieci pajęczych i kokonów. Było zawieszone około 2,4 m nad gruntem, na łodydze trawy Thysanolaena latifolia zwanej lokalnie bugong.
IUCN od 2020 uznaje kwiatownika żółtorzytnego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Wcześniej (od 1994) gatunek był bliski zagrożenia (NT, Near Threatened). Ówczesną rangę nadano mu ze względu na bardzo ograniczony zasięg, również pod kątem wysokości. Ptak ten ma jednak dość liczną populację (według wstępnych szacunków 15–25 tysięcy dorosłych osobników), a utrata siedlisk leśnych w jego zasięgu występowania postępuje powoli, dlatego uznaje się go za gatunek najmniejszej troski.
