De maskerkievit (Vanellus miles) is een vogel die behoort tot de familie van kieviten en plevieren (Charadriidae). Deze kievit komt voor in een groot gebied tussen de eilanden ten westen van Nieuw-Guinea tot in Nieuw-Zeeland. Het is de grootste soort uit het geslacht Vanellus.
De maskerkievit is 35 tot 38 cm lang. Het is een grote, slanke kievit. Opvallend is het gele "masker", de geel gekleurde naakte huid rond het oog. Bij de ondersoort V. m. miles zit dit masker rond het oog en loopt tot de kruin. Bij de ondersoort V. m. novaehollandiae is het masker kleiner en bedekt alleen de kop tussen het oog en de snavel. Bij beide ondersoorten hangt een stukje als een gele lel omlaag. V. m. miles heeft alleen een zwarte kruin en is verder wit op hals, borst en buik. De vogel is zandkleurig grijsbruin van boven. De andere ondersoort heeft meer zwart op de kruin en verder zwart achter op de hals en het bovenstuk van de borst. Verder is V. m. novaehollandiae iets donkerder van boven. De maskerkievit vliegt als een kievit, met ronde vleugels en een krachtige vleugelslag. De vogel heeft een witte stuit en een brede zwarte eindband op de staart.
De twee ondersoorten hebben een verschillend verspreidingsgebied: V. m. miles (langs de kusten van Nieuw-Guinea, Aru-eilanden en het noorden van Australië) and V. m. novaehollandiae (het zuiden en oosten van Australië en Nieuw-Zeeland). In Queensland ligt een overlapzone waar beide ondersoorten met elkaar kruisen. De nakomelingen lijken dan het meest op V. m. novaehollandiae, met meer zwart op de kruin. De maskerkievit leeft bij in op open terrein, zoals akkerland, langs moerassen, weilanden, stranden, vliegvelden, boomgaarden, gazons in tuinen, bouwrijp gemaakt stukken land en zelfs op platte daken. De eieren, meestal zo'n 3 of 4, worden op in een kom van twijgjes, droog gras, koeienpoep en/of kiezelsteentjes gelegd en in ruim 4 weken uitgebroed. Het voedsel van de maskerkievit bestaat voornamelijk uit diverse insecten en wormen.
Buiten het broedseizoen zijn Maskerkieviten schuwe en ongevaarlijke vogels. Ze zijn overdag actief en brengen het grootste deel van hun tijd door op de grond op zoek naar voedsel. Ze voeden zich alleen, in paren of in kleine groepen. Maskerkieviten hebben een breed scala aan roepgeluiden die op elk moment van de dag of nacht te horen zijn: de waarschuwingsroep, een luide verdedigingsroep, baltsroepen, oproepen voor hun jongen en andere. Omdat deze vogels op de grond leven, zijn ze altijd alert en hoewel ze rusten, slapen ze nooit goed. Maskerkieviten kunnen afleidingstactieken gebruiken tegen potentiële roofdieren, zoals het fel beschermen van een niet-bestaand nest, of een afleidingsmanoeuvre door op één poot te springen, om de aandacht naar zich toe te trekken en weg van hun echte nest, of van hun kuikens. Er lijkt een significant gebruik van taal te zijn om de kuikens te leiden tijdens een situatie die als gevaarlijk wordt ervaren. Lange roepen lijken de kuikens te vertellen dat ze dichter bij de roepende vogel moeten komen, en een enkele tsjirp om de paar seconden instrueert ze om weg te gaan. Er is een wijdverbreide mythe dat de uitloper op de vleugels gif kan injecteren. Dat kan gebaseerd zijn op angst voor het territoriale gedrag van de Maskerkievit.
Maskerkieviten zijn carnivoren (insecteneters, vermivoren). Hun dieet bestaat voornamelijk uit insecten en larven en regenwormen, maar ze eten ook schaaldieren en andere ongewervelde dieren.
Maskerkieviten zijn monogaam en paren voor het leven. Ze brengen één broedsel per jaar voort en kunnen broeden als de omstandigheden geschikt zijn; dit gebeurt meestal na de winterzonnewende (21 juni), maar soms eerder. Deze vogels zijn het best bekend om hun gedurfde nestgewoonten. Ze zijn bereid om een nest te maken op bijna elk stuk open grond, inclusief parken en tuinen in de voorsteden, schoolpleinen en zelfs parkeerplaatsen van supermarkten en platte daken. Het nestpaar verdedigt hun territorium tegen indringers door luid te roepen, hun vleugels uit te slaan en dan snel en laag te duiken, waarbij ze indringers indien nodig met hun poten aanvallen en dieren op de grond aanvallen met de opvallende gele spoor op het handgewricht van de vleugel. Een vrouwtje legt 3 tot 5 eieren en beide ouders broeden ze ongeveer 28-30 dagen uit. De kuikens verlaten het nest kort nadat ze uit het ei zijn gekomen en zijn na 4 of 5 maanden volgroeid. Ze blijven vaak 1-2 jaar bij de ouders en vormen familiegroepen van 3-5 vogels die in de zomer op één plek nestelen. Jonge Maskerkieviten worden reproductief volwassen en beginnen te broeden als ze 1 jaar oud zijn.
Maskerkieviten worden momenteel niet ernstig bedreigd.
De maskerkievit heeft een groot aanpassingsvermogen en neemt daarom toe. Zo heeft de vogel vanuit Australië Nieuw-Zeeland gekoloniseerd. Om deze redenen staat de maskerkievit als niet bedreigd op de Rode Lijst van de IUCN.
