Kwieciak bawełniany
Królestwo
Gromada
Klasa
Rząd
Rodzina
Rodzaj
GATUNEK
Anthonomus grandis

Kwieciak bawełniany (Anthonomus grandis) – gatunek chrząszcza z rodziny ryjkowcowatych. Larwy jak i imagines żerują na różnych ślazowatych. Rozwój larw odbywa się wewnątrz pąków kwiatowych i torebek nasiennych. Jest inwazyjnym szkodnikiem bawełny, rozprzestrzenionym w obu Amerykach. W Stanach Zjednoczonych uchodzi za najważniejszego szkodnika tej rośliny, ale dzięki integrowanemu programowi zwalczania został wytępiony wszędzie prócz Teksasu.

Wygląd

Rudobrązowy chrząszcz o ciele długości od 5,5 do 8 mm, miejscami porośniętym białawym, położonym owłosieniem. Grzbietowe żeberka na ryjku zaznaczone z umiarkowaną siłą. U samic ryjek grubszy niż w przypadku A. hunteri i A. mallyi. Owłosienie ryjka obecne co najwyżej u jego nasady. Czułki są nieco jaśniejsze od ciała, o eliptycznej buławce i 7-członowym funikulusie, którego drugi człon jest znacznie krótszy od pierwszego. U samic czułki osadzone są daleko przed połową długości ryjka. Długie i proste rowki czułkowe kończą się w sąsiedztwie przednich brzegów dużych, półkulistych oczu. Przedplecze cechuje bardzo grube punktowanie oraz białawe, położone szczecinki rosnące na jego bokach i wzdłuż wyraźnej linii środkowej. Szczecinki na bokach przedplecza oraz te na przednich biodrach mają formę tępo zakończonych łusek. Rzędy pokryw zawierają grube punkty, a międzyrzędy czwarty i piąty mają w części wierzchołkowej guzki. Zewnętrzny z dwóch kolców obecnych na udach przedniej pary odnóży jest dwukrotnie mniejszy niż wewnętrzny. Zewnętrzny kolec na udach środkowej pary jest silnie zredukowany, a na tylnych całkiem nieobecny. Pygidium jest wypukłe i ukryte pod pokrywami. Środkowy płat edeagusa samca w widoku bocznym jest umiarkowanie zakrzywiony, a jego część szczytową charakteryzują silnie zbieżne ku tępemu wierzchołkowi boki. Stosunek, mierzonej od wciągniętej fallotremy do wierzchołka, długości części szczytowej edeagusa do jej szerokości wynosi między 1,2 a 1,7.

Pokaż więcej

W pełni wyrośnięte larwy mierzą od 5,6 do 8,1 mm. Mają grube, najgrubsze pośrodku odwłoka, wyraźnie zakrzywione i zwężone ku tylnemu końcowi ciało. Ubarwione są biało z jasnożółtawobrązową głową, na której znajduje się para oczek i kilka par szczecinek. Odwłok ma po 3 fałdy grzbietowe na segmentach od pierwszego do siódmego oraz prawie stożkowaty segment końcowy z położonym brzusznie otworem odbytowym.

Pokaż mniej

Dystrybucja

Geografia

Owad ten pochodzi z Ameryki Środkowej, prawdopodobnie z południowego Meksyku i Gwatemali. Współcześnie występuje w niemal całej Ameryce Centralnej (oprócz Panamy) oraz na Kubie, Haiti, Dominikanie, Martynice i Saint Kitts i Nevis. Od 1898 występuje w Stanach Zjednoczonych, przy czym w niektórych stanach został już zwalczony. W 1949 odnotowany został po raz pierwszy w Ameryce Południowej. Obecnie występuje tam w Wenezueli, Kolumbii, Brazylii, Paragwaju i Argentynie.

Strefy klimatyczne

Nawyki i styl życia

Roślinami żywicielskimi tego kwieciaka są głównie bawełny oraz inne, dzikie ślazowate. Odnotowano także jego rozwój w ketmii syryjskiej. Cykl życiowy trwa u niego 17-21 dni, a na południu Stanów Zjednoczonych może występować do 7 generacji w roku. Owady dorosłe żerują na młodych liściach bawełny. Samice składają jaja w pąkach kwiatowych, a pod koniec sezonu także w młodych torebkach nasiennych rośliny żywicielskiej. Larwy żerują wewnątrz wymienionych organów i tam też się przepoczwarczają. Stadia jaja i poczwarki trwają po 3-5 dni, a larwy 7-12 dni. Hibernacja owadów dorosłych odbywa się na roślinach żywicielskich lub w ściółce leśnej, a w jej trakcie ginie około 95% z nich.

Pokaż więcej

Ryjkowiec ten stanowi pokarm takich drapieżników jak mrówki: Ectatomma tuberculatum, Solenopsis invicta i Pheidole oliveirai, osowaty Synoeca septentrionalis, skakun Phidippus audax czy zażartka Nabis roseipennis. Pada on także ofiarą licznych parazytoidów: Bracon compressitarsis, Bracon kirkpatricki, Bracon mellitor, Bracon saueri, Bracon vesticida, Catolaccus grandis, Catolaccus hunteri, Eupelmus cushmani, Eurytoma herrerae, Eurytoma pini, Heterolaccus grandis, Heterospilus megalopus, Triaspis vestiticida, Vipio vulgaris. Do poznanych drobnoustrojów chorobotwórczych atakujących tego kwieciaka należą m.in. sporowiec Mattesia grandis oraz bakteria Bacillus thuringiensis. Atakowany jest także przez grzyby Metarhizium anisopliae i Beauveria bassiana.

Pokaż mniej
Styl życia

Dieta i odżywianie

Populacja

Bibliografia

1. Kwieciak bawełniany artykuł w Wikipedii - https://pl.wikipedia.org/wiki/Kwieciak_bawe%C5%82niany

Więcej fascynujących zwierząt do poznania