Pluszcz białogłowy (Cinclus leucocephalus) – gatunek małego ptaka z rodziny pluszczy (Cinclidae), zamieszkujący Amerykę Południową. Nie jest zagrożony.
Gatunek nie do pomylenia na swoim zasięgu występowania, ze względu na swą „oryginalność”. Odzywa się przenikliwym „dziit”, szczególnie słyszalnym podczas lotu. Podgatunek nominatywny (C. l. leucocephalus) posiada białą głowę oraz brunatny tułów. Podgatunek C. l. leuconotus posiada grzbiet, brzuch, głowę całkowicie białe. Cały jego tułów natomiast jest czarno-brunatny. Natomiast ostatni z podgatunków, pluszcz plamkowany (C. l. rivularis), jest prawie całkowicie brunatny z białymi prześwitami na główce. Podczas rozkładania skrzydeł widać białe plamy.
W zależności od podgatunku pluszcz białogłowy zamieszkuje inne tereny:
Podobnie jak inne pluszcze, gatunek ten prowadzi ziemno-wodny tryb życia. Zamieszkuje potoki, rzeczki, wśród skał, gdzie może nurkować i polować na swe ulubione ofiary. W centralnych Andach widywany na wysokościach od 900 do 3100 m n.p.m. Przeważnie jednak zamieszkuje tereny nizinne blisko wód śródlądowych.
Rozród tego ptaka był bardzo słabo poznany, w 1939 roku opisano tylko jego gniazdo, jaja i pisklęta nie są nadal dobrze poznane. Okazuje się, że ptaki te budują gniazda typowe dla innych pluszczy. Jest to mała, omszała kula wyściełana liśćmi bambusa (Bambusa), w środku znajduje się małe sklepienie, w którym przebywają jaja, a później także pisklęta. Alexander Frank Scutch opisał je jako podobne do gniazda strojnogłowika oliwkowego (Arremon castaneiceps). Gniazda położone są na klifach skalnych, w skałach nad górskimi potokami. Niekiedy monitorowane ptaki budowały swe gniazda w szczelinach pod betonowymi mostami. Gniazdo znajduje się zwykle 2,2 ± 0,9 m nad wodą.
Późniejsze badania uzyskały wynik inkubacji jaj, wychowywania piskląt oraz wynik zniosu. Samica składa 2 jaja do małej miseczki w kuli. Inkubacja jaj jest bardzo długa jak na przedstawiciela wróblowych (Passeriformes). Obserwowane gniazda z pisklętami wykazały, że podloty mogą opuszczać gniazdo po 21 dniach od wyklucia.
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje pluszcza białogłowego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie jest znana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity, lecz rozmieszczony plamowo. Ze względu na brak dowodów na spadki liczebności bądź istotne zagrożenia dla gatunku, BirdLife International uznaje trend liczebności populacji za stabilny.
