Sęp białogłowy (Trigonoceps occipitalis) – gatunek dużego ptaka padlinożernego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), jedyny przedstawiciel rodzaju Trigonoceps. Zamieszkuje Afrykę Subsaharyjską. Krytycznie zagrożony wyginięciem.
Dz
DzienneMi
MięsożernePa
PadlinożercyPadlinożercy, nekrofagi, trupojady – organizmy cudzożywne wyspecjalizowane w odżywianiu się padliną. Do padlinożerców zaliczają się np. gr...
Lą
LądoweJa
JajorodneJajorodność – najbardziej rozpowszechniona forma rozrodu płciowego zwierząt, polegająca na rozwoju zarodkowym w jaju wydalonym z organizmu matk...
Zw
Zwierzęta oswojoneTe
TerytorialneTerytorium – obszar zajmowany wyłącznie przez jedno zwierzę lub grupę zwierząt. Własne terytorium zwiększa szanse przeżycia osobnika, gdyż z...
La
Latające ptakiNa
NadrzewneZw
Zwierzęta drapieżneDrapieżnictwo – bywa definiowane jako sposób odżywiania się organizmów, polegający na wykorzystaniu jako pokarm ciała innego zwierzęcia i w ...
Zw
Zwierzęta monogamiiMonogamia – najbardziej rozpowszechniony typ związku małżeńskiego, w którym jedna osoba związana jest trwale z jednym partnerem. Monogamicznos...
Ge
Generalnie samotnikiNi
Nie migrująceW
zacznij od...Długość ciała wynosi 72–85 cm, masa ciała 3300–5300 g (średnia 4260 g), rozpiętość skrzydeł 207–230 cm. Upierzenie głównie czarniawo-białe. Nogawice białe, pierś czarna.
Sępy białogłowe zamieszkują obszar od Senegambii na wschód po Erytreę (w tym Dahlak), Etiopię i Somalię, dalej na południe po Namibię, północno-wschodnią Południową Afrykę i Suazi.
Środowiskiem życia sępów białogłowych są suche zadrzewienia na niskich wysokościach n.p.m.; unikają półpustynnych skupisk ciernistych roślin. W Etiopii odnotowywane były do 4000 m n.p.m., w Kenii prawdopodobnie występują do 3000 m n.p.m. Zazwyczaj unikają ludzkich siedlisk. Zwykle latają na niższych wysokościach w porównaniu do innych sępów i często pierwsze pojawiają się przy padlinie. Okazjonalnie poluje, głównie na drobne zwierzęta, takie jak jaszczurki, węże czy owady. Odbiera również zdobycz innym ptakom (kleptopasożytnictwo).
Okres składania jaj zwykle przypada na porę suchą. Do 61% par (dane z początku lat 90. XX wieku) nie przystępuje w danym roku do lęgów. Przeważnie gniazdo ulokowane jest na akacji lub baobabie. Jest to platforma z gałęzi; znajduje je samiec, a samica spaja w całość. Gniazdo wyściełane jest suchą trawą. W zniesieniu 1 jajo. Wysiadują oba ptaki z pary; inkubacja twa 55–56 dni. Przez pierwsze 50–60 dni życia młode jest pod stałą opieką jednego z rodziców; po tym okresie jest już zostawiane samo w gnieździe. W wieku około 115 dni młode opuszcza gniazdo.
IUCN od 2015 uznaje sępa białogłowego za gatunek krytycznie zagrożony (CR, Critically Endangered). Wcześniej, od 2007 uznawany był za narażonego (VU, Vulnerable), a przed 2007 za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność światowej populacji szacuje się na 2500–9999 dorosłych osobników. Liczebność gatunku spada w bardzo drastycznym tempie (stan w 2016). Do zmniejszenia się liczebności przyczyniają się głównie: spadek liczebności średniej wielkości ssaków, w tym kopytnych, i przekształcanie środowiska życia tych sępów. Dodatkowo populacja uszczuplana jest przez przypadkowe zatrucia (w tym w pułapkach zastawianych na duże ssaki mięsożerne, jak lwy i hieny, oraz zatrucia karbofuranem, zwłaszcza we wschodniej Afryce) oraz wpadanie ptaków w pułapki zakładane na szakale na niewielkich farmach. W RPA części ciała sępów białogłowych wykorzystuje się w medycynie naturalnej, a w Zambii w czarostwie. Gniazdujące ptaki mogą porzucać swoje gniazda wskutek niepokojenia przez ludzi. W przyszłości zagrożenie może stanowić diklofenak stosowany w leczeniu bydła.
